Van alle omega vetzuren worden de omega 3-vetzuren het meest geprezen om hun gezondheidsvoordelen. Omega 6-vetzuren krijgen vaak enkel negatieve aandacht omdat ze ontstekingsbevorderend werken. Maar is dit wel terecht? Ontdek verder ook de rol van de minder besproken omega 7 en omega 9-vetzuren in ons lichaam.
De voordelen van omega 3- vetzuren
Veel Belgen nemen te weinig omega 3-vetzuren op in hun eetpatroon, en dat is zonde. Omega 3-vetzuren hebben namelijk een enorme positieve impact op onze fysieke en mentale gezondheid.
Meer gelukshormonen
EPA stimuleert de van serotonine, een neurotransmitter die we kennen als een van de belangrijkste gelukshormonen. Bovendien houden omega 3 vetzuren het celmembraan flexibel en vloeibaar. Dit is onder andere belangrijk voor de hersencellen, waardoor neurotransmitters zoals serotonine er makkelijker kunnen doorheen bewegen. Een dubbele winst dus op ons mentaal welzijn!
Normale hersenontwikkeling
DHA is goed voor de hersenen en het gezichtsvermogen. Inname van voldoende DHA tijdens de zwangerschap en lactatieperiode draagt bij tot de normale hersenontwikkeling van de foetus en de baby. In onderzoek werd aangetoond dat kleine kinderen, waarvan moeders tijdens de zwangerschap gebruikten, op vierjarige leeftijd significant beter scoren in intelligentietesten.
Bescherming tegen welvaartsziektes
Het effect van omega 3 op de vloeibaarheid van het celmembraan is ook bevorderlijk voor de insulinegevoeligheid van cellen, een determinerende factor in de ontwikkeling van diabetes type 2. De omega 3-vetzuren staan ook erg bekend om hun ontstekingsremmende werking. Dit kan onder andere bescherming bieden bij ontstekingsziekten zoals reuma, psoriasis, astma, COPD en de ziekte van Crohn. Deze ontstekingsremmende werking is ook gunstig in de strijd tegen artrose. Zo helpen deze vetzuren de mobiliteit en flexibiliteit van de gewrichten te onderhouden en helpen ze ochtendstijfheid in de gewrichten te verminderen.
Een gezond hart
DHA en EPA dragen bij tot een normale functie van het hart. Uit epidemiologische studies blijkt dat preventieve ondersteuning bieden tegen hart- en vaatziekten. Deze studies tonen een duidelijk verband aan tussen een hoger omega 3-vetzuurgehalte in het dieet en een lager risico op hartfalen, aandoeningen van de kransvaten en fatale hartinfarcten. Door het gezond en soepel houden van de bloedvaten ondersteunen ze ook een normale bloeddruk.
Een gebalanceerde cholesterol
ALA draagt bij tot de instandhouding van normale cholesterolgehalten in het bloed. Dit effect kan optreden bij een dagelijkse inname van minimum 2 gram ALA. DHA en EPA dragen bij tot de instandhouding van normale triglyceridengehalten in het bloed bij dagelijkse inname van 200 mg per dag.
Omega 3-supplementen
Voor ALA geldt er geen RI (Referentie Inname), maar wel een adequate inname die ongeveer overeenkomt met 2 gram per dag. Voor EPA en/of DHA geldt voor iedereen vanaf 19 jaar een advies van 200 milligram per dag. Indien je niet voldoende vette vis eet kan je suppletie overwegen. De meest gebruikte suppletie bestaat uit visoliecapsules. Wil je geen dierlijke producten innemen? Dan kan je natuurlijk ook gebruik maken van plantaardige bronnen van DHA en EPA, bijvoorbeeld uit algenolie.
De rol van omega 6-vetzuren in ontstekingen
Onderscheid LA, GLA en AA
De drie belangrijkste omega 6-vetzuren zijn linolzuur (LA), gamma linoleenzuur (GLA) en arachidonzuur (AA). Linolzuur is een essentieel vetzuur en moeten we dus opnemen via de voeding omdat we het niet zelf kunnen aanmaken.
Wat omega 6-vetzuren speciaal maakt, is dat ze ontstekingsbevorderend werken. Zij kunnenzorgen voor vasoconstrictie van de bloedvaten en luchtwegen, meer ontsteking en zelfs meer pijn. Deze ontstekingsprocessen zijn echter heel belangrijk als je een wonde hebt of herstelt van een zware fysieke training. Hierbij is het belangrijk dat de ontstekingsbevorderende werking van omega 6 goed in balans is met de ontstekingsremmende werking van de omega 3-vetzuren. Wanneer deze balans verstoord is kunnen zich namelijk problemen voordoen.
De ideale omega 6/omega 3-balans
Vroeger at de mens geen bewerkte voeding en bestond ons dieet uit een rijke variëteit van verse onbewerkte plantaardige en dierlijke producten. Dit zorgde voor een overvloed aan micronutriënten en een gebalanceerde omega 6/omega 3-verhouding. Een ideale verhouding omega 6/omega 3 in de voeding is ongeveer 4:1. Terwijl deze verhouding vroeger ongeveer 2:1 tot 8:1 was, zien we door het huidig voedingspatroon in Amerika en West-Europa momenteel verhoudingen van 10:1 tot 20:1. Suppletie van omega 6 is dus over het algemeen niet aan de orde.
Andere gezondheidsvoordelen van omega 6-vetzuren
In de juiste hoeveelheid vervullen omega 6-vetzuren dus een essentiële rol in het genezingsproces. Maar dat is nog niet alles:
- Omega 6-vetzuren zijn een belangrijke voedingsstof voor de huid. GLA helpt de huid elastisch te houden en ze te hydrateren.
- Linolzuur is belangrijk voor gezonde bloedvaten en het immuunsysteem.
- Linolzuur draagt bij aan evenwichtige lipidenlevels in het bloed.
Omega 7-vetzuren: onontbeerlijke bouwsteen van de slijmvliezen
Onbekender niet-essentieel vetzuur
Omega 7 is een minder bekend vetzuur, maar daarom niet minder belangrijk. Het is een niet-essentieel vetzuur dat behoort tot de enkelvoudig onverzadigde vetzuren. Omega 7 wordt ook wel aangeduid als palimitolzuur, palmitoleïnezuur of rumeninezuur.
De beschermende rol van omega 7
Omega 7 is een onontbeerlijke bouwsteen van de slijmvliezen in het lichaam en beschermt deze ook tegen vrije radicalen. De slijmvliezen vormen een belangrijke beschermende laag tussen de binnen- en buitenkant van het lichaam en zijn daardoor onderdeel van het immuunsysteem. Je vindt slijmvliezen onder meer in het spijsverterings-, ademhalings- en genitale kanaal. Omega 7-vetzuren versterken dus het algemene immuunsysteem en lijken ook een gunstig effect te hebben op het cholesterolgehalte.
Omega 9-vetzuren: belangrijk voor soepele bloedvaten
Omega 9 is een niet-essentieel enkelvoudig onverzadigd vetzuur. Het belangrijkste omega 9- vetzuur is oliezuur. Er bestaat geen specifieke aanbeveling voor, maar wie gezond en gevarieerd eet, krijgt er regelmatig wat van binnen.
Omega 9 voor je hart- en bloedvaten
Omega 9 draagt ertoe bij dat de wanden van de bloedvaten soepel blijven. Dit is onder andere belangrijk voor je bloeddruk. Vervanging van verzadigde vetzuren door enkelvoudig onverzadigde vetzuren, en voornamelijk oliezuur, draagt bij tot de instandhouding van evenwichtige cholesterol- en triglyceridelevels in het bloed.
Conclusie?
Het is van groot belang om voldoende aandacht te besteden aan de inname van al deze omega vetzuren, dit heeft een grote impact op je gezondheid. Omega vetzuren werken niet alleen preventief in de strijd tegen allerlei welvaartsziektes, maar dragen ook bij aan een sterk immuunsysteem en je persoonlijke geluksgevoel. En wie wordt daar nu niet blij van?